သတၱေလာက အက်ဳိးျပဳ EM (Effective Microorganism) နည္းပညာ......

EM နည္းပညာအေၾကာင္း မေျပာမီ ၎ EM ကို စတင္ေတြ႕ရွိေဖာ္ထုတ္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အိုကီနာ၀ါ Ryukyus တကၠသိုလ္မွ Horticulture ပါေမာကၡ Dr. Teruo Higa အေၾကာင္း အနည္းငယ္ေဖာ္ျပလိုပါတယ္။
ေဒါက္တာဟီးဂါး ဟာ လက္ရွိမွာ EM Research Organization (EMRO) ကိုတည္ေထာင္သူ၊ Asia Pacific Natural Agriculture Network (APNAN) ရဲ႕ ဥကၠဌ၊ International Nature Farming Research Center (INFRC) ရဲ႕ BOD တဦး၊ အေနနဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနျပီး ဂ်ပန္မွ စိုက္ပ်ဳိးေရဆိုင္ရာအသင္းေတြအျပင္ တျခားေသာ အေရးပါတဲ့က႑ေတြမွာ အသင္း၀င္အေနနဲ႔ ရွိေနပါတယ္။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္မွာ Ryukyus တကၠသိုလ္ မွာ Honorary Professor အျဖစ္၊ Meio University ရဲ႕ Professor အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ EM နည္းပညာကို (၁၉၈၀) အသက္ ၄၀စြန္းစြန္းမွာ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ျပီး အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂၀ေက်ာ္ ဒီနည္းပညာနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ျပီး EMTM အျဖစ္ စိုက္ပ်ဳိးေရးတင္မကဘဲ နယ္ပယ္က႑အစံုမွာ အသံုးတည့္တဲ့ နည္းပညာနဲ႔ ကမာၻၾကီးကို အက်ဳိးျပဳခဲ့ပါတယ္။
ေဒါက္တာဟီးဂါးက ဒီနည္းပညာကို ဘယ္ေလာက္ထိ အာမခံထားသလဲဆိုရင္ ကမာၻ႕လူဦးေရ ၁၀ဘီလီယံစာရဲ႕ စားနပ္ရိကၡာ EM နည္းပညာသံုးျပီး သာသာေလး ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူက သဲကႏာၱရလြင္ျပင္ စိမ္းလန္းစိုေျပေရးအထိပါ အာမခံလုပ္ေပးခဲ့တာ အခုဆို အီဂ်စ္ နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဘီယား ေဒသေတြမွာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ျပယုဂ္ေတြ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာပါျပီ။
သူ႔ရဲ႕ မ႑ဳိင္အေတြးအေခၚက ဘံုယွဥ္တြဲေနထိုင္ျပီး ဘံုစနစ္ မွ်ေ၀ပိုင္ဆိုင္ျခင္းပါပဲ။ တစံုတခု၊ တစံုတဦးအေပၚ လံုး၀အႏိုင္ယူရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေပၚ မ်က္စိစံုမွိတ္လက္ခံယံုၾကည္ေနျခင္းကို သူဟာ လံုး၀ႏွစ္ျမိဳ႕သူ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြေၾကာင့္ပဲ သဘာ၀ရဲ႕ က်ိန္စာေတြအျဖစ္ ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းျပီး စာနပ္ရိကၡာျပတ္လပ္ သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့တယ္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သူသံုးသပ္ခဲ့ျပီး အားလံုးကိုလဲ ဒီလိုတဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္မႈကေန ရုန္းထြက္ျပီး ဘံုယွဥ္တြဲမွ်ေ၀ႏိုင္တဲ့စနစ္ကို က်င့္သံုးၾကဖို႔ တြန္းအားေပးခဲ့ပါတယ္။

EM နည္းပညာရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ား
စိုက္ပ်ဳိးေရးနယ္ပယ္မွာ ဒီ EM နည္းပညာကို အသံုးခ်ျခင္းျဖင့္ ပတ္၀န္းက်င္ကိုလဲ ကာကြယ္ျပီးျဖစ္သလုိ လံုေလာက္တဲ့ စိတ္ခ်ျပီး က်န္းမာတဲ့အစားအစာကို ေစ်းသက္သာစြာ ေပးႏုိင္မယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။ ဒီ EM နည္းပညာကို ေန႔စဥ္ဘ၀ေတြထဲမွာပဲ အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။
• မီးဖုိေခ်ာင္စြန္႔ပစ္အမိႈက္ေတြကို ၾသဂဲနစ္ ေျမၾသဇာေတြ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္တယ္။
• ဒီ EM နည္းပညာနဲ႔ အသံုးခ်ထားတဲ့ ေျမဆီလႊာက အရည္အေသြးပိုမိုလာတယ္။ အက်ဳိးျပဳ အဏုဇီ၀ေတြေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာရဲ႕ ရုပ္ဂုဏ္သတၱိ၊ ဓာတ္ဂုဏ္သတၱိေတြအျပင္ ဇီ၀ဂုဏ္သတၱိေတြပါ ဖြံ႕ျဖဳိးလာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထုတ္ကုန္တိုးျမွင့္ေစျပီး ေရာဂါနဲ႔ ဖ်က္ပိုးဒဏ္ေတြကိုပါ ကာကြယ္ႏိုင္လာပါတယ္။
• ဓာတုစိုက္ပ်ဳိးေရးစနစ္ကို အသံုးမျပဳတဲ့အတြက္ ေျမဆီလႊာ၊ ေရထု၊ ေလထု ညစ္ညမ္းမႈေတြကို အံ့မခန္း ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္တဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးကို ရရွိေစပါတယ္။
• စိုက္ပ်ဳိးေရး နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ က႑အစံုအတြက္ အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။ အသီး၊ အပြင့္ တင္ေစျခင္းသာမက မ်ားစြာေသာအက်ဳိးေတြ ရရွိေစပါတယ္။
• ေမြးျမဴေရးက႑အေနနဲ႔လဲ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ဆိတ္၊ ၀က္၊ ၾကက္ စတဲ့ အလံုးစံုေသာ တိရစာၦန္ေမြးျမဴေရးအတြက္ ဒီနည္းပညာကေန မ်ားစြာေသာ အက်ဳိးေတြ ေပးပါတယ္။
• ငါးေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းေတြ ေရကူးကန္ေတြမွာပါ ဒီ EM နည္းပညာကို အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။
• ေရဆိုးေရညစ္ မိလႅာစနစ္မ်ားရဲ႕ အနံ႔ဆိုးေတြ ပယ္ေဖ်ာက္ေစရာမွာလဲ အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။
• ဆူနာမီ၊ ငလ်င္၊ ေရေဘးသင့္ေဒသေတြမွာ ကပ္ေရာဂါမ်ား မဆိုက္ကပ္ေစရန္ အစီအစဥ္မ်ားမွာလဲ တခန္းတက႑ ပါ၀င္ေနပါတယ္။
• လူတို႔၏ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ကိစၥရပ္မ်ာမွာလဲ အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။

ဘာလဲဟဲ့ EM နည္းပညာ
ေကာင္းျပီ ဒီလုိဘက္စံုအသံုး၀င္ေနတဲ့ EM က ဘာေတြ ပါ၀င္ေနလို႔ ဒီေလာက္စြမ္းေနရသလဲဆိုေတာ့။ သူ႔မွာ ဓာတုနည္း၊ မ်ဳိးဗီဇနည္းေတြနဲ႔ ဖမ္းတီးထားျခင္းမဟုတ္တဲ့ သဘာ၀တရားျဖစ္စဥ္မွ သိပၸံနည္းက် ရယူထားတဲ့ အက်ဳိးျပဳအဏုဇီ၀ေတြ ပါ၀င္ေနလို႔ပါပဲ။ သူက က်ေနာ္တို႔ စြန္႔ထုတ္လုိက္တဲ့ အရာမွန္သမွ်ကို က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ သန္႔ရွင္းတဲ့အရာေတြအျဖစ္ အက်ဳိးျပဳတဲ့ အရာေတြအျဖစ္ ဖန္တီးေပးေနပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းလို႔ တင္စားေခၚေ၀ၚႏိုင္ေလာက္ေအာင္လဲ သဘာ၀ရဲ႕ အဖ်က္တရား (သို႔မဟုတ္) ဓာတ္တိုးျခင္းကို အတိုင္းအတာတခုအထိ ထိန္းေပးထားႏုိင္စြမ္းလဲ ရွိၾကပါတယ္။
ဒီ EM မွာပါ၀င္တဲ့ အဏုဇီ၀ပိုးေတြတခုခ်င္းစီမွာ မတူညီတဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ စြမ္းေဆာင္မႈေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၎တို႔အခ်င္းခ်င္းလဲ အျပန္အလွန္ သဟဇာတျဖစ္ကာ အက်ဳိးျပဳေနျပန္ပါတယ္။ ဒါဟာလဲ EM ရဲ႕ ခ်စ္စဖြယ္ စြမ္းေဆာင္မႈတခုလို႔ သံုးသပ္မိပါတယ္။
ဒီ EM ေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ အက်ဳိးျပဳအဏုဇီ၀ေတြက သတၱေလာက တခုလံုးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ အင္ဇိုင္းေတြ၊ ဗီတာမင္ေတြ၊ ေဟာ္မုန္းေတြ၊ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ပစၥည္းေတြ၊ ပဋိဇီ၀ေတြ၊ စတာေတြကို တိုက္ရိုက္ေသာ္၎၊ သြယ္၀ိုက္၍ေသာ္၎ လံႈ႕ေဆာ္ထုပ္လုပ္ေပးေနသူေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အက်ဳိးျပဳ အဏုဇီ၀ေတြက တကယ္ေတာ့ သတၱေလာကထဲမွာပဲ ပံုမွန္အေနအထားမွာ အေရအတြက္နဲစြာ တည္ရွိေနျပီးသားပါ။ ဒါကို ေဒါက္တာဟီးဂါးက တိက်တဲ့ သိပၸံနည္းနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာမို႔ က်ေနာ္တို႔ မ်က္ေမွာက္ကို ေရာက္ရွိလို႔ လာခဲ့ပါတယ္။
EM နည္းပညာလို႔ ျခံဳငံုေခၚေ၀ၚရျခင္းက မူလအေျချပဳ EM-1 လို႔ ေခၚတဲ့ေဖ်ာ္ရည္မွ ဆင့္ပြားေဖာ္စပ္ျခင္းအားျဖင့္ တျခားတျခားေသာ ၾသဂဲနစ္နည္းပညာေတြနဲ႔ အလြယ္တကူ ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳျခင္းမွ မ်ားစြာေသာ အက်ဳိးထူးတရားေတြကို ရေစတဲ့ နည္းပညာျဖစ္လို႔ ဒီလို ေခၚေ၀ၚရျခင္းပါ။
EM နည္းပညာမွာ EM-1 လို မူလေပ်ာ္ရည္တမ်ဳိးထဲတင္မဟုတ္ဘဲ ၎ႏွင့္ တြဲစပ္အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ တျခားနည္းပညာ တနည္း ၾသဂဲနစ္နည္းပညာတို႔ႏွင့္ ေပါင္းစပ္ႏိုင္ေသာ ဂုဏ္သတၱိရွိပါတယ္။ ဒါကိုပဲ သဘာ၀တရားနဲ႔ ေပါင္းကူစပ္သြယ္ေပးေသာ နည္းပညာလို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။

EM နည္းပညာရဲ႕ မူလေပ်ာ္ရည္ (သို႔မဟုတ္) EM-1
EM နည္းပညာတခုလံုးမေျပာခင္ အေရးပါတဲ့ EM-1 အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ သူဟာ EM ျဖစ္တည္လာဖို႔ မူလကနဦး ေဖ်ာ္စပ္ရတဲ့ ေပ်ာ္ရည္ပါ။ ဒီအထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့အရာေတြကေတာ့ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
၁။ လက္တစ္အက္ဆစ္ ဘက္တီးရီးယား ( LAB- Lactic Acid Bacteria) ေတြဟာ ဖ်က္ပိုး အဏုဇီ၀ေတြကို ႏွိမ္နင္းတဲ့ေနရာမွာ အထူးျပဳတပ္သားေတြလို႔ ဆိုရပါမယ္။ LAB ေတြဟာ ဖ်က္ပိုး အဏုဇီ၀ေတြအျပင္ Fusarium ဖ်ဴဇယ္ရီယမ္ လို မိႈဆိုးတမ်ဳိးကုိလဲ ႏွိမ္နင္းႏိုင္ပါတယ္။ သူဟာ ေျမဆီထဲက အရာေတြကို ေအာ္ဂဲနစ္ပစၥည္းမ်ားအျဖစ္ ျဖဳိခြဲရာမွာလဲ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။ LAB ေတြဟာ သၾကားဓာတ္အေျမာက္ အျမားမ်ားကို Lactic Acid အခ်ဥ္ေဖာက္ျခင္းျဖစ္စဥ္နဲ႔ လက္တစ္အက္စစ္အသြင္ေျပာင္းေစျပီး pH level ကို ႏွိမ့္ခ်ေစတာမို႔ ဒီနည္းနဲ႔ပဲ ဖ်က္ပိုးအဏုဇီ၀ေတြကို ႏွိမ္နင္းတာပါ။ ၁၈၅၇ မွာ လူး၀စ္ ပါခ်ာက ဒီ LAB ကို စတင္ ေတြ႕ခဲ့ျပီး ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ့ ဒိန္ခဲ၊ ဒိန္ခ်ဥ္ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔ တာရွည္ခံေစျခင္း နည္းပညာရပ္ေတြမွာ အက်ဳိးရွိစြာ အသံုးခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မၾကာေသးမီ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ဒီ Lactic Acid ဟာ အစာေခ်စနစ္အျပင္ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားစနစ္၊ ကင္ဆာဆဲလ္ပြားေစျခင္းကို ရပ္တန္႔ေစျခင္းဆိုင္ရာ၊ မ်ဳိးဗီဇေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲမႈကို တားဆီးေစေသာစနစ္၊ ကိုလက္စထေရာ က်ေစျခင္း နဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈေတြပါ ေလ်ာ့ေပးေစျခင္း စတဲ့ မ်ားစြာေသာအက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ေပးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
၂။ တေဆး (Yeasts) ေတြဟာ အပင္အတြက္ အက်ဳိးျပဳေဟာ္မုန္းနဲ႔ ပဋိပစၥည္းေတြထုတ္လုပ္ျခင္းဆိုင္ရာမွာ ပါ၀င္ပတ္သတ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ သူကိုယ္တုိင္က LAB နဲ႔ Actinomycetes လို႔ေခၚတဲ့မိႈမ်ဳိးေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့ေပးတဲ့အစာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒက္ခ်္လူမ်ဳိး ကုန္သည္ Antony Van Leeuwenhoek (1632-1723) က တေဆးကို ပထမဆံုးေတြ႕ရွိခဲ့ျပီး အရက္ခ်က္ျခင္း၊ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္ျခင္းေတြမွာ မရွိမျဖစ္အေရးပါတဲ့ အဏုဇီ၀တမ်ဳိးပါပဲ။
တေဆးေတြက သၾကားဓာတ္ ၾကြယ္၀တဲ့ အပင္ရဲ႕ ၀တ္ရည္၊ အသီး၊ အပြင့္ေတြမွာ ရွိတတ္ပါတယ္။ EM နည္းပညာမွာ တေဆးဟာ အင္မတန္ အေရးပါတဲ့ အမိုင္ႏိုအက္စစ္၊ ပိုလီဆက္ခရိုဒ္ (သၾကားဓာတ္)ကဲ့သို႔ေသာ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ဇာတ္ေကာင္ေတြကို ေမြးထုတ္ေပးပါတယ္။
၃။ အက္တီႏိုမိုင္ဆီးတီးစ္ (Actinomycetes) မိႈမ်ဳိးဟာ အပင္အတြက္ ဒုကၡေပးတတ္တဲ့ မိႈ၊ ဘက္တီးရီးယားေတြကို ႏွိမ္းနင္းျပီး တျခားအက်ဳိးျပဳ ဘက္တီးရီးယားေတြနဲ႔ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ မိႈပါ။
၄။ အလင္းျဖင့္ အစာခ်က္တဲ့ ဘက္တီးရီးယား (Phtotosyethesis Bacteria) ေတြဟာ EM ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကို တာ၀န္ယူေနသူဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ သူတို႔ေတြဟာ ယေန႔ကာလ ေလထုထဲ ေအာက္ဆီဂ်င္ ၂၁% ထက္ နည္းတဲ့အခ်ိန္ ကမာၻဦး အေစာပိုင္းကာလကတည္းက အသက္ရွင္ရပ္တည္ေနတဲ့ ဘက္တီးရီးယား ေတြပါ။ ၎ဘက္တီးရီယားမ်ားဟာ အလင္းျဖင့္အစာခ်က္သည္ဆိုေသာ္လဲ အပင္မ်ားကဲ့သို႔ ေရကိုအသံုးမျပဳဘဲ ေျမဆီလႊာအတြင္း အဆိပ္ျဖစ္ေသာ H2S ကဲ့သို႔ ျဒပ္ေပါင္းမ်ားႏွင့္ တျခားၾသဂဲနစ္ရုပ္ၾကြင္း မ်ား၊ အပင္၏ အျမစ္ မွာ စိမ့္ထြက္ေသာ အဟာရဓာတ္မ်ားကို အသံုးခ်ကာ အပင္အတြက္ အက်ဳိးရွိေသာ အပင္က တိုက္ရိုက္စားသံုး ႏုိင္ေသာ အစာအဟာရဓာတ္မ်ားကို ဖန္းတီးထုတ္ယူေပးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရိုင္ဇိုဘီယမ္လို ပဲျမစ္ဖုဘက္တီရီးယား မ်ားႏွင့္ တျခားအက်ဳိးျပဳ ဘက္တီးရီးယား၊ မိႈမ်ားႏွင့္ သဟဇီ၀နက်စြာ အျပန္အလွန္အက်ဳိးျပဳ ေနထိုင္ႏိုင္တယ္။
၅။ အက်ဳိးျပဳမိႈမ်ားကေတာ့ ၾသဂဲနစ္ရုပ္ၾကြင္းေတြ အခ်ဥ္ေဖာက္ျခင္းျဖစ္စဥ္မွာ လ်င္ျမန္ေစျပီး အနံ႔ဆိုးေတြကို ႏွိမ္နင္းေပးျပီး ဖ်က္ပိုးအင္းဆက္မ်ားကိုလဲ ကာကြယ္ႏိွမ္နင္းႏိုင္ပါတယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အက်ဳိးျပဳ မိႈ၊ ဘက္တီးရီးယားေတြက EM-1 ေပ်ာ္ရည္မွာ အဓိကပါ၀င္တဲ့ အရာေတြပါ။ တကယ္ေတာ့ EM-1 ေပ်ာ္ရည္ဟာ ေစ်းကြက္မွာ ၀ယ္ႏိုင္ေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတာင္သူေတြ အေနနဲ႔ စီးပြားျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးမယ္ဆိုရင္ ေစ်းကေတာ့ အတန္အသင့္ ၾကီးျမွင့္ေနတာေၾကာင့္ က်ေနာ္အေနနဲ႔ သက္သာလြယ္ကူတဲ့ နည္းစနစ္ေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ အရင္ကတည္းက ေဆာင္းပါးေတြမွာ ေဖာ္ျပျပီးသားျဖစ္ေပမယ့္ အခု ဒီ EM နည္းပညာမွာ တစုတစည္းထဲ ေဖာျ္ပခ်င္တာကတေၾကာင္း၊ ေနာက္ EM နည္းပညာနဲ႔ ေပါင္းစပ္ျပီး က်ေနာ္လက္ေတြ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ ရရွိလာတဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကို ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။ EM-1TM က ေစ်းကြက္မွာ လိုခ်င္ရင္ ရေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ နည္းပညာအေသးစိတ္ လုပ္ပံုလုပ္နည္းကို Dr. Higa ေသာ္၎ တျခားပညာရွင္မ်ားေသာ္၎ တိုက္ရိုက္ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိပါ။ က်ေနာ္ Website ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့လာျပီး က်ေနာ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၾကဳိးစားအားထုတ္ျပီး ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီနည္းေတြမွာ အမွားအယြင္းရွိခဲ့ပါက က်ေနာ္တဦးတည္းႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း အထူး ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ပညာရွင္မ်ားအေနနဲ႔ က်ေနာ့္အမွားကို ေထာက္ျပကာ အမွန္ျပင္ေပးမည္ဆိုပါက အထူးပဲၾကဳိဆိုပါေၾကာင္း ေျပာလုိပါတယ္။ အခုကစျပီး နည္းစနစ္မ်ားကို တခုခ်င္းစီ ေဖာ္ျပပါမယ္။

EM-1 ျပဳလုပ္နည္း အဆင့္ဆင့္
ေစ်းကြက္က EM-1 ကို လိုက္ျပီးတုပျခင္းေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အဲ့ဒီမွာပါ၀င္တဲ့ အက်ဳိးျပဳမိႈေတြ ဘက္တီးရီးယား အားလံုးနီးပါး ပါ၀င္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ Beneficial Microorganism- BM လို႔ အမည္ေျပာင္းလဲေကာင္း ေျပာင္းလဲပါမယ္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယား၊ မိႈ ၅မ်ဳိးအား အုပ္စု ၂စုခြဲ၍ ေဖာ္စပ္ပါမည္။ အုပ္စု (၁) LAB လက္တစ္အက္ဆစ္ဘက္တီးရီးယားအုပ္စုဟု ေခၚတြင္ေစျပီး အုပ္စု(၂) အား Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္ အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယား) အုပ္စုဟူ၍ ေခၚတြင္ေစပါမယ္။

LAB Group (လက္တစ္အက္ဆစ္ဘက္တီးရီးယား အုပ္စု) ေမြးျမဴျခင္း
လိုအပ္ေသာပစၥည္း
၁။ ေရ ၁၀၀ စီစီ (သို႔မဟုတ္) ၁၀၀ မီလီလီတာ
၂။ ဆန္ အနည္းငယ္ (ေရ ၁၀၀စီစီ ပမာဏ၏ တ၀က္ခန္႔)
၃။ အလံုပိတ္ရေသာ ဖန္ပုလင္းအၾကည္ ၁လံုး ( ၃၀၀ စီစီ ၀န္းက်င္ဆန္႔တဲ့ အဖံုးပိတ္လို႔ရတဲ့ ယုိဘူး)
၄။ ႏြားႏို႔ ၁လီတာ (၆၀က်ပ္သားခန္႔)
၅။ ၁.၂၅လီတာခန္႔ ဆန္႔တဲ့ ဖန္ပုလင္းအၾကီး ၁လံုး
၆။ သကာရည္ ၁ဇြန္း (ထန္းလ်က္၊ ၾကံသကာ စသည္)
၇။ ေဆးထိုးအပ္ ၁ လံုး
၈။ ၁ခါသံုးလက္အိတ္ ၁စံု
၉။ ေရစစ္တခု
မွတ္ခ်က္။ ။ 

ေရသည္ ဓာတုနည္းျဖင့္ ပိုးသတ္မထားတဲ့ တနည္း ကလိုရင္းမထည့္ထားတဲ့ေရ ျဖစ္ရမယ္။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ကလိုရင္းထည့္ထားတဲ့ေရပဲ ရွိတယ္ဆိုရင္ တညသိပ္ျပီးမွ သံုးပါ။ ေရသည္ ၃၅-၄၀ ဒီဂရီခန္႔ က်က္သိမ္းေႏြးအပူခ်ိန္ျဖစ္လွ်င္ ပိုေကာင္းပါတယ္။
ဆန္သည္ ၾကမ္းေလေကာင္းေလပါပဲ။ 
ဖန္ပုလင္းမ်ားဟာ အလႊာကို လြယ္ကူစြာ ၾကည့္ႏိုင္ရန္ အၾကည္ကိုသာ သံုးသင့္ပါတယ္။
ႏြားႏို႔က အေကာင္းဆံုးက လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ႏြားမကညွစ္ယူတဲ့ဟာကို သံုးပါ။ မက်ဳိခ်က္ရပါ။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန City Mart မွ ပုိးသတ္ျပီးႏြားႏို႔ကို သံုးရင္လဲ ရေပမယ့္ အာနိသင္ေတာ့ မတူပါ။
သကာရည္၊ ထန္းလ်က္၊ ၾကံသကာ၊ စသည္တို႔ကို သံုးသင့္သည္။ မရမွ သၾကားအညဳိးၾကမ္းကို သံုးပါ။ လံုး၀မွ မရခဲ့ရင္ေတာ့ သၾကားျဖဴကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ အာနိသင္ေတာ့ မတူပါ။
ေဆးထိုးအပ္မွာ အရည္ကို စုပ္ယူရန္အတြက္ပါ။ လက္အိတ္သံုးတာက တခ်ဳိ႕ေသာသူေတြ အခ်ဥ္ေဖာက္ျခင္း ကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ သူတို႔လက္ႏွင့္ ထိေတြ႕မိပါက ဓာတ္ပ်က္တတ္ေသာ သေဘာရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပဳလုပ္ပံု
၁။ ပထမအေနနဲ႔ လက္အိတ္၀တ္ လက္ကို ေရအနည္းငယ္ ေဆးေၾကာျပီး ဆန္အနည္းငယ္ႏွင့္ ေရ ၁၀၀ စီစီ ကို ဆန္ေဆးသလို ပြတ္တုိက္ေဆးပါ။ (အကယ္၍ မိမိအိမ္မွ ထမင္းခ်က္ခါနီး ဆန္ေဆးေရ ပထမအၾကိမ္မွ ဆန္ေဆးရည္ ၁၀၀ စီစီ ခန္႔ကို ယူရင္လဲ ရပါတယ္။ အိမ္က ဆန္ေကာင္းစားရင္ေတာ့ ဆန္ၾကမ္းအနည္းငယ္နဲ႔ လုပ္တာ ပုိေကာင္းပါတယ္။) ေဆးျပီးသား ဆန္ကို ထမင္းခ်က္ရာမွာ၎ တျခားေနရာမွာ ျပန္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ေရမွာ ၃၅-၄၀ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ခန္႔ က်က္သိမ္းေႏြးအပူခ်ိန္ရွိလွ်င္ LAB မ်ားပို၍ႏွစ္သက္ပါတယ္။
၂။ ဆန္ေဆးရည္ ၁၀၀စီစီခန္႔ကို ဖန္ပုလင္းအၾကည္အေသးထဲ ထည့္ျပီး အဖံုးကို အၾကပ္ၾကီးလည္းမဟုတ္ အေခ်ာင္ ၾကီးလဲမဟုတ္ ေလထြက္ႏိုင္ရံု အေနအထားပိတ္ျပီး အပူခ်ိန္မွ်တ၍အရိပ္ရေသာေနရာမွာ ၁ပတ္ခန္႔ထားပါ။ ဖန္ပုလင္းက ၃၀၀ စီစီခန္႔ ဆန္႔တာကို သံုးရျခင္းက အေပၚပိုင္းေလဟာနယ္ကို ၅၀-၇၅% ၀န္းက်င္ခန္႔ ထားေပး ခ်င္လို႔ပါ။ ဒါမွ ရွိတဲ့ ေလနဲ႔ ဓာတ္ျပဳေစမွာပါ။ ပုလင္းပိတ္ရျခင္းက အျပင္က တျခားမလိုတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြ မ၀င္ႏိုင္ေအာင္လို႔ပါ။ ဓာတ္ခြဲခန္းအတြင္း သတ္မွတ္အပူခ်ိန္တခုမွာ ထားတာမဟုတ္လို႔ ရက္အတိအက် မေျပာ ႏိုင္ပါ။ ပံုမွန္ အခန္းအပူခ်ိန္ ၂၅ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္အတြင္းမွာေတာ့ ၇ရက္ခန္႔ ထားႏိုင္ပါတယ္။ ေအးရင္ ၁၀ရက္ ပူရင္ ၅ရက္ခန္႔ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။
၃။ တပတ္အၾကာမွာ ဖန္ပုလင္းမွာ အလႊာသံုးလႊာ ေပၚလာမွာျဖစ္တယ္။
• အေပၚဆံုးအလႊာက အခ်ဥ္ေဖာက္ျဖစ္စဥ္မွ ရလာတဲ့ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ နဲ႔ မိႈတခ်ဳိ႕ျဖစ္ျပီး ဖယ္ထုတ္ရမွာပါ။
• အလယ္အလႊာ (ပမာဏ အမ်ားဆံုး)က က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ LAB နဲ႔ တျခားဘက္တီးရီးယားေတြ ရွိတဲ့အရည္ပါ။
• ေအာက္ဆံုးအလႊာကေတာ့ ကစီဓာတ္နဲ႔ အနည္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအလယ္လႊာကို ေဆးထိုးအပ္နဲ႔စုပ္ယူျခင္းက ပိုျပီးအဆင္ေျပပါတယ္။ တျခား အဆင္ေျပတဲ့နည္းေတြနဲ႔လဲ ယူႏိုင္ပါတယ္။
၄။ ရလာတဲ့ ဆန္ေဆးရည္ အခ်ဥ္ေဖာက္ရည္ (LAB နဲ႔ တျခားဘက္တီးရီယားေတြပါ၀င္ေနတဲ့ အရည္) ကို ႏြားႏို႔ ၁၀ဆနဲ႔ ေရာပါမယ္။ ဒီလုိေရာလိုက္ျခင္းက LAB ေတြဟာ သၾကားဓာတ္အေျမာက္ အျမားမ်ားကို Lactic Acid အခ်ဥ္ေဖာက္ျခင္းျဖစ္စဥ္နဲ႔ လက္တစ္အက္စစ္အသြင္ေျပာင္းေစျပီး pH level ကို ၃ မွ ၄ ၾကား ႏွိမ့္ခ်ေစတာမို႔ ဒီနည္းနဲ႔ပဲ တျခားမလိုတဲ့ အပင္အတြက္ အက်ဳိးမျပဳ ဖ်က္ပိုး ဘက္တီးရီးယား၊ မိႈမ်ားကို ေသေစပါတယ္။
ဒီအဆင့္မွာ ဆန္ေဆးရည္အခ်ဥ္ေဖာက္ရည္နဲ႔ ႏြားႏို႔ဆယ္ဆနဲ႔ကို ၁လီတာေက်ာ္ေက်ာ္ဆန္႔တဲ့ (၁.၂၅လီတာဆို ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။) ဖန္ပုလင္းထဲကို ထဲ့ပါမယ္။ ဒီအဆင့္မွာ ပုလင္းထဲ တတ္ႏိုင္သမွ် အေပၚယံေလပါ၀င္မႈ နည္းေစရပါမယ္။ ဆိုလိုတာ အျပည့္နီးပါးထည့္ဖို႔လိုပါမယ္။ ေလမဲ့ျဖစ္စဥ္နဲ႔ အခ်ဥ္ေဖာက္မွာ ျဖစ္လို႔ပါ။ အဖံုးကို လဲ တတ္ႏိုင္ရင္ အဆင္ေျပရင္ တဖက္ဖြင့္ ေလကန္ဗားပါတဲ့ဟာ တပ္ေပးရင္ ပိုေကာင္းပါမယ္။ အခ်ဥ္ေဖာက္ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ထြက္လာမယ့္ ေအာင္းဓာတ္ေငြ႕ေတြကို ဖယ္ထုတ္ေစျပီး အျပင္မွေလ လံုး၀မ၀င္ေစရပါ။
၅။ တပတ္ခန္႔ အပူခ်ိန္မွ်တ၍ အရိပ္ရေသာ ေနေရာင္ တိုက္ရိုက္မထိေသာ ေနရာတြင္ထားပါ။ ဖန္ပုလင္း အတြင္းဖိအား မ်ားလြန္းပါက ဖန္ပုလင္းပါးလွ်င္ ကြဲတတ္သည္။ တခါ အရည္မွာ လွ်ံက်တတ္သည္။ သတိထား၍ ေစာင့္ၾကည့္ေပးပါ။ အပူအေအးေပၚမူတည္၍ တပတ္ခန္႔အၾကာတြင္ အေပၚယံအလႊာ မလိုင္လိုတက္ေနျပီး ေအာက္မွာ ၀ါႏွစ္ႏွစ္အရည္ကိုေတြရပါမယ္။ အဲ့ အေပၚယံအလႊာကို ေမြးျမဴထားတဲ့ တိရစာၦန္ေတြ ေကၽြးႏုိင္ပါတယ္။ အစာေခ်စနစ္ပိုင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး အထူးေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ (ၾသဂဲနစ္စိုက္ပ်ဳိးေရးမွာ ဘယ္အရာမွ အလဟႆမျဖစ္ပါ။) ေအာက္က ၀ါႏွစ္ႏွစ္အရည္မွာေတာ့ LAB နဲ႔ တျခားအပင္အတြက္ အက်ဳိးျပဳဘက္တီရီးယား (တေဆး) မ်ား အမ်ားစုပါ၀င္ေနျပီး ေဆးထိုးအပ္ျဖင့္ စုပ္ယူစုေဆာင္းႏုိင္ပါတယ္။
၆။ ရရွိျပီးေသာ LAB အုပ္စုကို ခ်က္ခ်င္းအသံုးမျပဳေသးပါက သကာရည္၊ သို႔မဟုတ္ ထန္းလ်က္၊ၾကံသကာခဲမ်ား ကို ေရသံုးပံု၁ပံုေရာ၍ ျပစ္ျပစ္က်ဳိထားေသာအရည္ ျဖင့္ ေရာကာ ေရခဲေသတၱာထဲ သိမ္းထားႏိုင္ပါတယ္။ ထားမည့္ရက္ ၾကာမည့္မႈေပၚမူတည္၍ အခ်ဳိရည္ကို မ်ားမ်ားေရာရမည္။ အေကာင္းဆံုးအခ်ဳိးမွာ ဆတူျဖစ္သည္။ LAB အရည္ တစ္လီတာျဖစ္က သကာရည္ ၁လီတာျဖင့္ ေရာကာ အေအးခန္းသိမ္းထားရပါမယ္။ ခဲေအာင္ေတာ့ မလုပ္ရပါ။ ေရခဲေသတၱာေအာက္ထပ္က ဟင္းသီးဟင္းရြက္ထည့္တဲ့ေနရာဆိုလွ်င္ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေရခဲေသတၱာ အခက္အခဲရွိက ေအးေသာအ၀တ္ျဖင့္ ပတ္ထား၍ ေအးေသာ အရိပ္ရေသာ ေနရာမွာ ထားႏိုင္ပါတယ္။ ေအးရင္ ဘက္တီးရီးယားမ်ား လႈပ္ရွားမႈ ေႏွးေကြးသြားကာ သက္တမ္းပို၍ ၾကာရွည္ခံေသာ သေဘာရွိပါတယ္။ သူတို႔ကို မလႈပ္ရွားခိုင္းဘဲ ေအးေအးေနခိုင္းထားတဲ့သေဘာပါ။
ယခုဆိုရင္ EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၁) LAB (လက္တစ္အက္ဆစ္ဘက္တီးရီးယားအရည္) ကို ရရွိပါျပီ။ သိပ္မလႈပ္ရွားေသးတဲ့ Dormant အေနအထားပါ။ သင့္တင့္တဲ့ အပူခ်ိန္၊ ၀န္းက်င္၊ အစိုဓာတ္တို႔ရရွိပါက အဆမ်ားစြာ ပြားမ်ားလာျပီး ေျမဆီလႊာကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္မွာပါ။ တျခား EM ေဖ်ာ္ရည္၊ Organic ေဖ်ာ္ရည္မ်ားႏွင့္ ေရာစပ္အသံုးျပဳနည္းမ်ားကို သီးျခားေဖာ္ျပပါမယ္။
ဆက္လက္ျပီး EM-1ရဲ႕ အုပ္စု (၂) Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယားအုပ္စု) အေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါမယ္။

Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယားအုပ္စု) ေမြးျမဴျခင္း
PB ဘက္တီးရီးယားေတြက အမ်ားေသာအားျဖင့္ အရြက္မ်က္ႏွာျပင္၊ အသီး၊ အပြင့္တို႔ မ်က္ႏွာျပင္ေတြမွာ အေနမ်ားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Yeast လို႔ေခၚတဲ့ တေစး အက်ဳိးျပဳဘက္တီးရီးယားအခ်ဳိ႕ကလဲ အသီးအတြင္းမွွ အခ်ဳိရည္၊ ၀တ္ရည္၊ ပင္စည္အတြင္းမွ အခ်ဳိရည္ေတြမွာ က်င္လည္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ EM ဟာ သဘာ၀သီးႏွံ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမွ ဘက္တီးရီးယားမ်ားကို ေမြးျမဴေစျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အခုေဖာ္ျပမယ့္ EMနည္းက အသီးအပြင့္ပုိင္းအားေကာင္းေစဖို႔လဲ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။ ေနာက္ ကုိယ္လက္ရွိစိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ သီးႏွံေတြကိုလဲ ထည့္သြင္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ သရက္သီး စုိက္သူက သရက္သီး ထည့္ႏိုင္ျပီး ခရမ္းခ်ဥ္စိုက္သူက ခရမ္းခ်ဥ္ကို ထည့္ျပီး ေဖာ္စပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ယုတ္စြအဆံုး ႏွင္းဆီစုိက္သူကလဲ အပြင့္အားေကာင္းခ်င္ရင္ ေရာဂါကင္းတဲ့ ႏွင္းဆီဖူး၊ အပြင့္မ်ား ထည့္ႏိုင္ပါတယ္။ အသီး၊ အရြက္၊ အပြင့္ေပၚက ဘက္တီးရီးယားေတြ စုေဆာင္းေမြးျမဴသလို ၎အသီး၊ အရြက္၊ အပြင့္မ်ား၏ အာဟာရ အသီးသီးကိုလဲ ေပါင္းစပ္ျပီး စြမ္းအားျမွင့္ေပးသလိုလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုနည္းကို အရင္ကလဲ ေဖာ္ျပခဲ့ျပီးသားနည္းနဲ႔ အနည္းငယ္ျဖည့္စြက္ေဖာ္ျပမွာပါ။
လိုအပ္ေသာ ပစၥည္း
Beta-Carotene (ဘီတာကာရိုတင္း- နီ ၀ါေရာင္ ေရာင္ျခယ္ရွိေသာ အသီး၊ အျမစ္ ရွိတဲ့အပင္မ်ား ဥပမာ သေဘာၤသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ မုန္လာဥနီ၊ ေရႊဖရံုသီး၊ သခြာေမႊး၊ စသျဖင့္)။ ရင့္မွည့္တဲ့ သို႔မဟုတ္ အမွည့္လြန္ေနတဲ့ အသီးေတြ ဆိုရပါတယ္။ ပုပ္ေနတာတို႔ ေရာဂါျဖစ္ေနတာတို႔ေတာ့ မရပါ။
အစိမ္းေရာင္ရွိေသာ၊ အရည္ရႊမ္းေသာ၊ ပိုးမႊားကင္းစင္ေသာ အရြက္မ်ား ( ဘိစပ္ရြက္၊ Comfrey၊ ဗူးရြက္၊ ပဲမ်ဳိးရင္း၀င္ရြက္မ်ား၊ စသျဖင့္)။ ဖ်က္ပိုးမ်ားပါေသာ၊ ေရာဂါျဖစ္ေနေသာ အပင္မ်ားမွ မယူရပါ။
အေပၚမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အသီး အရြက္မ်ားမွ မိမိေဒသ အဆင္ေျပရာကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္အခု ေရးျပမယ့္ နမူနာမွာ မရွိတဲ့ သီးႏွံေတြကို အေပၚက ေဖာ္ျပထားတဲ့ အဆင္ေျပရာ အစားထိုးႏုိင္ပါတယ္။
သေဘၤာသီး ၁လံုး (၅၀ သား ၀န္းက်င္)
ငွက္ေပ်ာသီး ၁ဖီး (၅၀ သား ၀န္းက်င္)
ေရႊဖရံုသီး ၁လံုး သို႔မဟုတ္ ၁ျခမ္း (၅၀ သား ၀န္းက်င္)
မုန္လာဥနီ ၅ ေတာင့္ (၅၀ သား ၀န္းက်င္)
ဘိစပ္ရြက္ (၅၀ သား ၀န္းက်င္)
ၾကက္ဥ ၅လံုး
ဆန္ဖြဲႏု (သို႔မဟုတ္) ဂ်ဳံဖြဲႏု ၁ ပိႆာ
ထန္းလ်က္ (သို႔မဟုတ္) ၾကံသကာ (သို႔မဟုတ္) သကာရည္ ၃ ပိႆာ
ေရ ၅လီတာမွ ၁၀လီတာ ၀န္းက်င္
အခ်ိန္ ၁၀ ဆန္႔ စဥ္႔အိုး ၁လံုး
စဥ့္နီးတံုး၊ ခုတ္စဥ္းရန္ ဓါး၊ ထန္းလ်က္ၾကဳိရန္ ဒန္အိုး၊ စဥ့္အိုးစည္းရန္ ပလက္စတစ္အၾကည္၊ သားေရပင္၊

ျပဳလုပ္နည္းအဆင့္ဆင့္

၁။ ငွက္ေပ်ားသီး၊ သေဘၤာသီး၊ ေရြဖရံုသီး၊ မုန္လာဥနီ(အမွည့္လြန္ေနလွ်င္ ပိုေကာင္းသည္။ အမွည့္အရမ္းလြန္ျပီး ပုပ္ေနတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္ေစရပါ။) တို႔ကို ၅၀သားစီ စုျပီး ဓါးျဖင့္ပါးပါးလွီးပါ။ အခြံမ်ားပါ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ အသီးမ်ားကို ေရမေဆးရပါ။
၂။ ဘိစပ္ရြက္ကို မနက္ခင္းခူးပါ။ မခူးမီ ၃ရက္အတြင္း မိုးမရြာထားရပါ။ ထိုအရြက္ေပၚမွ အဏုဇီ၀ပိုးမ်ားကို ဖမ္းယူေမြးျမဴမွာ မို႔ပါ။ အသီးမ်ားကိုလဲ စိုက္ပ်ဳိးေရးျခံမွ အပင္မွ တုိက္ရိုက္ယူႏိုင္လွ်င္ ထိုနည္းအတိုင္း လုပ္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဘိစပ္ရြက္မ်ားကို ေရမေဆးရပါ။ စဥ့္နီတံုးတြင္ အရြယ္ေသးေအာင္ ခုတ္ထစ္ပါ။
၃။ သၾကားအညိဳၾကမ္း၊ ၾကံသကာအညိဳၾကမ္း၊ ထန္းလ်က္အညိဳၾကမ္းစသည္ ေစ်းသက္သာေသာ ကုန္းၾကမ္းတခုခုကို ၃ပိႆာခန္႔၀ယ္ျပီး ေရျဖင့္ မျပစ္မက်ဲက်ဳိပါ။
၄။ ထို႔ေနာက္ အသီး ၃မ်ဳိး၊ မုန္လာဥနီ၊ ဘိစပ္ရြက္၊ သကာရည္ (အခ်ဳိရည္)၊ ဖြဲႏု၊ ၾကက္ဥ ၅လံုး(လတ္လတ္ဆက္ဆက္ကို ေဖာက္ထည့္ပါ)၊ ထိုအေရာမ်ားကို စဥ္႔အိုးအသန္႔ထဲေရာထည့္ပါ။ အနဲဆံုး စဥ္႔အိုးအေပၚပိုင္း ၃ပံု ၁ပံုခန္႔ လစ္ဟာေနပါေစ။ ေရကို မပ်စ္မက်ဲ အေနအထား ေရာႏိုင္ပါတယ္။ အမယ္အားလံုး ျမွပ္ရံုအေနအထားဆို ရပါတယ္။
ထို႔ ေနာက္ ပလက္စတစ္အိတ္အၾကည္ျဖင့္ လံုေအာင္အုပ္၍ စီးထားပါ။ ၂ရက္ ၃ရက္တခါ အိုးကို အနည္းငယ္လႈပ္ေပးပါ။ ရာသီဥတု ပူလွ်င္ ၇ရက္ ေအးလွ်င္ ၁၀ရက္ေက်ာ္ၾကာလွ်င္ အေပၚယံမ်က္ႏွာျပင္တြင္ အျဖဴေရာင္မိႈမ်ား အနည္းငယ္ တက္ေနလိမ့္မည္။

စဥ့္အိုးကို အပူခ်ိန္မွ်တ၍ အရိပ္ရေသာ ေနရာတြင္ ထားပါ။ အကယ္၍ စဥ့္အိုးအစား အလင္းေပါက္ႏိုင္ေသာ ဖန္အိုးမ်ားလဲ ရွိပါက သံုးႏိုင္ပါတယ္။

ထိုေဖ်ာ္ရည္ကို ပိတ္စပါးျဖင့္ စစ္ယူျပီး ပုလင္းအသန္႔ထဲ ထည့္ထားပါ။ ပုလင္းထဲသို႔ အျပည့္မထည့္ဘဲ ေလဟာနယ္ အနည္းငယ္ခ်န္ေပးရမည္။ ၆လအတြင္း အသံုးျပဳရမည္။ LAB ကဲ့သို႔ အေအးခန္းထဲ ထည့္ထားလွ်င္ ပိုအထားခံပါတယ္။ ေရခဲသြားတဲ့အထိေတာ့ မေကာင္းပါ။
အေပၚမွ အခ်ဳိးမ်ားသည္ မ်ားေန၊ နည္းေနလွ်င္ မိမိသံုးမည့္ပမာဏႏွင့္တိုင္းဆ၍ ေဖာ္စပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရမွာလဲ အထက္က ေဖာ္ျပခဲ့သလို ဓာတုနည္းျဖင့္ ပိုးမသတ္ထားေသာေရကို သံုးရပါမယ္။
ယခုဆိုရင္ EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၂) Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယားအုပ္စု) ကို ရရွိပါျပီ။ သိပ္မလႈပ္ရွားေသးတဲ့ Dormant အေနအထားပါ။ သင့္တင့္တဲ့ အပူခ်ိန္၊ ၀န္းက်င္၊ အစိုဓာတ္တို႔ ရရွိပါက အဆမ်ားစြာ ပြားမ်ားလာျပီး ေျမဆီလႊာကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္မွာပါ။ တျခား EM ေဖ်ာ္ရည္၊ Organic ေဖ်ာ္ရည္မ်ားႏွင့္ ေရာစပ္အသံုးျပဳနည္းမ်ားကို သီးျခားေဖာ္ျပပါမယ္။

သက္၀င္လႈပ္ရွား အီးအမ္ Activated EM ေဖ်ာ္စပ္နည္း

ရရွိလာတဲ့ EM ေဖ်ာ္ရည္ ၂မ်ဳိးကို တုိက္ရိုက္ေရေဖ်ာ္ျဖန္းျခင္းထက္ Activated EM (သက္၀င္လႈပ္ရွား အီးအမ္) အသြင္ ေျပာင္းေစတာက ပိုျပီး ထိေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ သေဘာအားျဖင့္ အိပ္ေနတဲ့သူေတြကို ခ်က္ခ်င္းထျပီး အလုပ္လုပ္ခိုင္းမယ့္အစား ေသြးပူေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျပီးမွ လုပ္ခိုင္းရင္ လန္းဆန္းတက္ၾကြသူေတြ အျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ရသလိုပါ။ တကယ္လိုအပ္လာလို႔ မေစာင့္ႏိုင္ရင္ေတာ့လဲ အေရးေပၚအေနနဲ႔ သံုးလို႔ေတာ့ ရတာေပ့ါေလ။ ဒါေပမယ့္ အစီအစဥ္တက် လုပ္ျခင္းက ပိုျပီး ခရီးေပါက္ ေအာင္ျမင္ေစပါတယ္။ က်ေနာ္အထက္က ေျပာခဲ့သလို အဏုဇီ၀ပိုးေတြ ဘက္တီးရီးယားေတြက ေအးတဲ့အေျခအေနတခုမွာ က်ေနာ္တို႔ ထားထားလို႔ သူတို႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈကို အတိုင္းအတာတခုအထိ ေႏွးေကြးေစခဲ့လို႔ သက္တမ္းၾကာရွည္ခံ ေစတာပါ။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ကို ခိုင္းဖို႔ လိုအပ္လာျပီဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ကို ႏႈိးရပါလိမ့္မယ္။

လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္း
EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၁) LAB (လက္တစ္အက္ဆစ္ဘက္တီးရီးယားအရည္) ၁လီတာ
EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၂) Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယားအရည္) ၁လီတာ
ထန္းလ်က္ရည္ (သို႔မဟုတ္) ၾကံသကာရည္ (သို႔မဟုတ္) သကာရည္ ပ်စ္ပ်စ္ ၂လီတာ (လိုအပ္ရင္)
ေရ (အေပၚက ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ဓာတုနည္းျဖင့္ ပိုးမသတ္ထားတဲ့ ေရ) ၄၀ လီတာ
အဖံုးဖြင့္ပိတ္ႏုိင္ေသာ ေရစည္ ၁လံုး
ေရထည့္ရန္ ကေတာ့ ၁လံုး
pH တိုင္းရန္ လစ္တမတ္စကၠဴ သို႔မဟုတ္ pH မီတာ။
အပူခ်ိန္တိုင္း သာမိုမီတာ ၁ခု

သက္၀င္လႈပ္ရွား အီးအမ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၁) LAB

(လက္တစ္အက္ဆစ္ဘက္တီးရီးယားအရည္) နဲ႔ EM-1 ရဲ႕ အုပ္စု (၂) Photosynthetic Bacteria (အလင္းျဖင့္အစာခ်က္ဘက္တီးရီးယားအရည္) ဆတူကို ေရာလိုက္ပါမယ္။ ျပီးရင္ ေရ (အေပၚက ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ဓာတုနည္းျဖင့္ ပိုးမသတ္ထားတဲ့ ေရ) အဆ ၂၀ ေရာပါမယ္။ အကယ္၍ သင္ဟာ EM ေတြကို ေဖ်ာ္ထားတာ ရက္ပိုင္း ၂ရက္ ၃ရက္အတြင္း ဆိုရင္ အခ်ဳိရည္ ထပ္ေရာစရာ မလိုပါဘူး။ ေဖ်ာ္ထားတာ ၾကာလို႔ လနဲ႔ခ်ီသြားျပီ ဆိုရင္ေတာ့ သိုေလွာင္တဲ့အခ်ိန္ၾကာျမင့္မႈ ေပၚ မူတည္ျပီး (အီးအမ္လဲ အနံ႔အသက္ ေကာင္းေသးရင္ေပါ့) ထန္းလ်က္ရည္ ကို EM ၂မ်ဳိးပမာဏအတိုင္း ဆတူေရာဖို႔ လိုပါမယ္။
နမူနာအေနနဲ႔ အုပ္စု (၁) LAB ၁လီတာ နဲ႔ အုပ္စု (၂) PB ၁လီတာ ကိုေရာျပီး ေရအဆ ၂၀ ဆိုေတာ့ ေရလီတာ ၄၀ ေရာရမယ့္ သေဘာပါ။ သိုေလွာင္တာ လနဲ႔ခ်ီ ၾကာျမင့္ခဲ့ရင္ ထန္းလ်က္ရည္ (သို႔မဟုတ္) ၾကံသကာရည္ (သို႔မဟုတ္) သကာရည္ ပ်စ္ပ်စ္ ၂လီတာနဲ႔ ထပ္ေရာရပါမယ္။ ေဖ်ာ္စပ္တဲ့အခ်ိန္ ေရရဲ႕ အပူခ်ိန္က ၃၅ ကေန ၄၀ ဒီဂရီၾကား ရွိရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ေနလွမ္းထားတဲ့ ေရ ခပ္ေႏြးေႏြးဆိုရင္ ရပါတယ္။ အဲ့အပူခ်ိန္က ဘက္တီးရီးယားေတြ ၾကဳိက္တဲ့အပူခ်ိန္ပါ။ အရင္ဆံုး ေရခဲေသတၱာထဲက ထုတ္ထုတ္ခ်င္းကို ပံုမွန္အပူခ်ိန္ေရနဲ႔ ေရာေစျပီးမွ ေရခပ္ေႏြးေႏြးေရာပါ။ အဖံုးကို တင္းၾကပ္စြာ ပိတ္ေစျပီး ေလထြက္ေစမယ့္ တဘက္ဖြင့္ဗား နဲ႔ဆို အဆင္ေျပပါတယ္။ ဓာတ္ျပဳရာမွာ ထြက္လာမယ့္ေလကို ကန္ေစမယ့္ဗား သို႔မဟုတ္ ကိရိယာတခုခုပါ။
ေရစည္ကို မပူလြန္း မေအးလြန္းတဲ့ ေနရာမွာ ထားပါ။ ရွမ္းျပည္လို ေအးတဲ့ေဒသေတြ အတြက္ေတာ့ မီဖိုနား ကပ္ထားရင္ အဆင္ေျပမယ္ထင္တယ္။ ပံုမွန္ ၃၀ မွ ၄၀ ဒီဂရီၾကားရွိလွ်င္ အဆင္ေျပပါတယ္။ EM မ်ား ေဖ်ာ္ျပီး ၄ရက္မွ ၁ပတ္အတြင္း pH ၃ မွ ၄အတြင္း ရွိက အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္ဟာ EM ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခ်ိန္ပါ။ Activated EM ေဖ်ာ္စပ္ျပီး ေလလံုေအာင္ထားျပီး အပူခ်ိန္မွ်တပါက တလအထိ အထားခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဖ်ာ္ျပီးျပီးခ်င္း သံုးႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္အသံုးျပဳခ်င္တဲ့ ပမာဏေပၚမူတည္ျပီး ေဖ်ာ္စပ္အခ်ဳိးကို ေလ်ာ့ႏိုင္ တိုးႏိုင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ သက္၀င္လႈပ္ရွား အီးအမ္ Activated EM မ်ား ရရွိပါျပီ။ အသံုးျပဳရန္ အသင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္လက္ျပီး အသံုးခ်ပံု တျခား ၾသဂဲနစ္နည္းမ်ားျဖင့္ ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳပံုမ်ားကို ေဖာ္ျပေပးမွာပါ။

အက်ဳိးျပဳ ေဒသခံ အႏုဇီ၀ (Beneficial Indigenous Microorganism) ေမြးျမဴျခင္း

• ပထမဦးစြာ သစ္သားထမင္းဘူး ျပဳလုပ္ပါ။ ၈”x၁၀” အျမင့္ ၄” ရွိေသာ တစ္ဖက္ဖြင့္ ထမင္း ဘူး ၃၊ ၄ဘူးျပဳလုပ္ပါ။ လုပ္ရလက္၀င္လွ်င္ အလြယ္နည္းမွာ အခ်င္း ၅” ၊ ၆”ခန္႔ရွိေသာ ၀ါးလံုးမ်ားကို ထက္ျခမ္းခြဲကာ ေဘးႏွစ္ဖက္ ၀ါးဆစ္ပိတ္မ်ားအထိ လႊျဖင့္ဖ်က္လွ်င္လည္း ရသည္။
• ထိုကဲ့သို႔ ထမင္းဘူးမ်ားျပဳလုပ္ျပီး ဇကဲြ (သို႔မဟုတ္) ဆန္ၾကမ္းညိဳတစ္ျပည္ခန္႔ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ (ေရခမ္း)ခ်က္ပါ။ (မွတ္ခ်က္ ဆန္ကို မခ်က္ခင္ ေရမေဆးရပါ။) ထို႔ေနာက္ ထမင္းဘူးမ်ား ထဲသို႔ ထမင္းမ်ားကို ၃လက္မထက္မထူေစဘဲ အညီ သိပ္ထည့္ပါ။ ပိတ္စအပါး၊ (သို႔) ဇာပိတ္စ (သို႔) ဇကာပါေသာ ပလက္စတစ္ပိတ္မ်ားျဖင့္ ထိုထမင္းေပ်ာ့ ထည့္ထားေသာ ထမင္းဘူးမ်ားကို ပတ္ျပီး ၾကိဳးျဖင့္ခ်ည္ပါ။
• ထို႔ေနာက္ ထမင္းဘူးမ်ားကို မတူေသာ ေနရာ မ်ားတြင္ တစ္ေနရာ တစ္ခုစီထားရမည္။ မတူေသာေနရာဆိုသည္မွာ အရိပ္ရွိ၍ေအးျမေသာေနရာ၊ ေကာက္ရိတ္ျပီးေသာ လယ္ ကြင္းထဲ၊ က်ေန မခံရေသာ မနက္ေန ပူေသာေနရာ၊ ေခ်ာင္းစပ္ ေျမာင္းစပ္ ေရကန္ေဘး၊ သစ္ပင္ ေတာအုပ္ထူထပ္ေသာ ေနရာ၊ အစိုဓာတ္မ်ားေသာေနရာတို႔ကို ဆိုလိုသည္။
• ထိုကဲသို႔ ထားရာ တြင္ ပိတ္စပတ္ခ်ည္ထားေသာထမင္းဘူးမ်ားေပၚတြင္ ထိုေနရာ ပတ္၀န္းက်င္မွ သစ္ရြက္မ်ားကို ခူး၍ေသာ္၎၊ သစ္ရြက္ေျခာက္မ်ားကို၎ ယူ၍ ထမင္းဘူးမ်ားေပၚတြင္ စုပံု၍ ၂ပတ္ခန္႔ ထားပါ။
• ၾကြက္ေပါေသာ ေနရာတြင္ သံဇကာအစိတ္ကို အေပၚမွ ထပ္အုပ္ထားပါ။
• ၂ပတ္ခန္႔ၾကာေသာအခါ ေနရာမ်ဳိးစံုတို႔မွ ထမင္းဘူးမ်ားကို လိုက္လံသိမ္း ဆည္း၍ ပိတ္စမ်ားဖယ္၍ ထမင္းမ်ားကို စဥ့္အိုးအလတ္(၁ေပခြဲအျမင့္)ထဲသို႔ ထည့္ပါ။ ထိုသို႔ လိုက္လံယူရာတြင္ ထမင္းမ်ားအေပၚသို႔ မိႈမ်ား၊ ပိုးေကာင္းမ်ားရွိေနလိမ့္မည္။ မဖယ္ပစ္ရပါ။ ထိုကဲ့သုိ႔ ေနရာေပါင္းစံုမွ ထမင္းမ်ားကို စဥ္႔အိုးထဲသို႔ ေရာ၍ ထည့္ပါ။
• ထုိ႔ေနာက္ သၾကားညိဳ ၁ပိႆာကို ေရ ၂ဆေရာ၍ ေမႊထားေသာ သၾကားရည္ကို စဥ္႔အိုး ထဲထည့္၍ ထမင္းမ်ားႏွင့္ သမေအာင္ေမႊေပးပါ။
• ျပီးလွ်င္ စဥ့္အိုးကို ပိတ္စအပါးႏွင့္ လံုေအာင္ အုပ္၍ ၾကိဳးျဖင့္ ခ်ည္ထားကာ အရိပ္ရေသာ ေနရာေအာက္တြင္ ၂ပတ္ခန္႔ထားပါ။ ၂ပတ္ခန္႔ၾကာလွ်င္ ေမႊးအီေသာ အခ်ဥ္ေဖာက္ထား သည့္ အနံ႔ထြက္လာျပီး အပင္မ်ားသို႔ ဖ်န္းရန္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနျပီ ျဖစ္သည္။
• ထိုထမင္းအခ်ဥ္ေဖာက္ရည္ကို တစ္မ်ဳိးတည္း ျဖန္းလွ်င္ ေရ အဆ ၅၀၀ ေရာ၍ အျခား အခ်ဥ္ေဖာက္ေရမ်ားႏွင့္ ေရာျဖန္းလွ်င္ ေရ အဆ ၁၀၀၀ ေရာကာ ျဖန္းရမည္။ ထို အခ်ဥ္ ေဖာက္ေရကို ယူရာတြင္ အေပၚယံ အရည္ကို ခပ္ယူ၍ ၄ ဂါလံ ေဆးျဖန္းပံုး ၁ပံုးလွ်င္ ေဆးရည္ ၃၀-၄၀ စီစီ(ေရအဆ ၅၀၀ႏႈန္း) (သို႔မဟုတ္) အျခားေဆးမ်ားႏွင့္ေရာျဖန္းလွ်င္ ေဆးရည္ ၁၅-၂၀ စီစီ(ေရအဆ ၁၀၀၀ႏႈန္း) ျဖင့္ ေရာစပ္ျဖန္းရမည္။ အပင္မ်ားကို ျဖန္းရာတြင္ အပင္ေျခပတ္ပတ္လည္မွ ရြက္ဖ်ားအထိ ႏွံ႔ေအာင္ ျဖန္းရမည္။