​ေတာင္​သူလယ္​သမားအ​ေခၚ (​ေခြးသန္​း၊ ၾကက္​သန္​း)The flea beetle behind the things you need to know........

နိဒါန္း~~~ေလွးပိုးဟာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ အျခားသီးႏွံအခ်ိဳ႕မွာ အဓိက ဖ်က္ပိုးတစ္ခုပါပဲ။

ပ်ံ႕ႏွံ႔ပုံ~~မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားမွာ ေလွးပုိးဟာ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွေဒသေတြမွတဆင့္ အာ႐ွတုိက္တစ္ခုလံုး ေနာက္ျပီး ပစၥဖိတ္သမုဒၵရာကြ်န္း၊ အာဖရိကေျမာက္ပုိင္း၊ ၾသဇီ၊ ေျမာက္အေမရိကနဲ႔ ေျမထဲပင္လယ္ စတဲ့ေဒသေတြဆီ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားပါတယ္။ အာ႐ွမွာဆုိရင္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္၊ ဘ႐ူႏုိင္း၊ တ႐ုတ္၊ အင္ဒုိနီး႐ွား၊ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ၊ အိႏိၵယ၊ ထုိင္ဝမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ပါကစၥတန္၊ စင္ကာပူ၊ မေလး႐ွား၊ ထုိင္း စတဲ့ေဒသေတြမွာ မၾကာခဏက်ေရာက္ဖ်က္ဆီးေနဆဲပါ။

ရုပ္သြင္ျပင္ႏွင့္ဘဝသံသရာ
~~~~~~~~~~~~~~
ေလွး ရဲ႕ ဘဝစက္ဝန္းဟာ ေန႔အပူခ်ိန္ ၃၀°C မွာဆုိရင္ ရက္ေပါင္း ၂၀ခန္႔ ၾကာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေန႔အပူခ်ိန္ ၁၅°C ဆုိရင္ ရက္ေပါင္း ၈၀ခန္႔အထိ ဘဝစက္ဝန္းၾကာတတ္ပါတယ္။ ေလွးဟာ ဘယ္ရာသီမဆုိ မၾကာခဏ အနည္းနဲ႔ အမ်ား က်တတ္ပါတယ္။ ပူေႏြးတဲ့ရာသီမွာဆုိရင္ ပိုျပီး က်တတ္တာေတြ႔ရပါတယ္။ သီးႏွံေတြ ရင့္မွည့္လာတဲ့အခ်ိန္ဆုိရင္ေတာ့ ေလွးက်ေရာက္မွဳေလ်ာ့နည္းလာတတ္ပါတယ္။ 
ဥဟာ အရြက္တစ္သွ်ဴးေတြေပၚမွာ အုပါတယ္။ ဥအေရာင္ဟာ အေရာင္မဲ့တဲ့ပံုစံ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္အေရာင္ပါပဲ။ ပဲျပားေစ့ပံုစံ႐ွိပါတယ္။ ဥမွ အေကာင္ေပါက္ဖို႔အတြက္ ေန႔အပူခ်ိန္ ၁၅°C မွာ ၁၆ရက္ ၾကာျပီး ၂၆°C မွာ ၇ရက္၊ ၃၂°C မွာ ၄ရက္ပဲ ၾကာပါတယ္။
ေလာက္ေကာင္အဆင့္မွာ ေသးငယ္ျပီး ေတာင္ပံမပါေသးပါဘူး။ ေလာက္ေကာင္အဆင့္မွာ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္႐ွိျပီး အဲ့ဒီႏွစ္ဆင့္လံုးမွာ အုပ္စုလုိက္ဖ်က္စီးပါတယ္။ အညႊန္႔ေတြ ရြက္လယ္ေၾကာေတြ အရြက္ရင့္ေတြမွာ က်ေရာက္ဖ်က္စီးပါတယ္။ ေလာက္ေကာင္ရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးၾကီးထြားမွဳဟာ အပူခ်ိန္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ေလာက္ေကာင္ရဲ႕ ျပည့္စံုစြာဖြံ႔ျဖိဳးဖုိ႔အတြက္ ေန႔အပူခ်ိန္ ၁၅°C မွာ ၁၄ရက္ၾကာျပီး ၂၆°C မွာ ၅ရက္ နဲ႔ ၃၂°C မွာေတာ့ ၄ရက္ၾကာပါတယ္။ ေလာက္ေကာင္ေတြ ျပည့္စံုစြာဖြံ႔ျဖိဳးၾကီးထြားျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ႐ုပ္ဖုံးအဆင့္အတြက္ ရြက္ၾကိဳရြက္ၾကား ဒါမွမဟုတ္ ေျမၾကီးထဲမွာ ႐ွိေနတတ္ၾကပါတယ္။
႐ုပ္ဖံုးအဆင့္ဟာလည္း ႏွစ္ဆင့္ပါပဲ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာဆုိရင္ အစာစားျခင္းမ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ ႐ုပ္ဖံုးအဆင့္ဟာ ၁၅°C မွာ ၁၂ရက္ၾကာျပီး ၂၆°C မွာ ၄ရက္ နဲ႔ ၃၂°C မွာ ၃ ရက္ၾကာပါတယ္။
အရြယ္ေရာက္ေကာင္ဟာ အဝါေဖ်ာ့ေရာင္ သုိ႔မဟုတ္ အျဖဴေရာင္ ႐ွိျပီး ခႏၶာကုိယ္ေပၚမွာ အနက္ေရာင္ အေမႊးအမွ်င္ေတြ ပါပါတယ္။ ေတာင္ပံေတြဆံုတဲ့ ေနရာမွာ အနက္ေရာက္အဆင္းေၾကာင္းပါ႐ွိျပီး ေသးသြယ္တဲ့ အေမႊးအမွ်င္ေတြဟာ ေဖ်ာ့ေတာ့ေတာ့ အေရာင္႐ွိပါတယ္။ အေမႊးအမွ်င္ေတြရဲ႕ ေ႐ွ႕ပိုင္းဟာ ေနာက္ပုိင္းထက္တုိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အ႐ွည္ဟာ ၀.၈ - ၁ မီလီမီတာ ႐ွိပါတယ္။ အမဟာ အထီးထက္ ပုိၾကီးပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္အဆင့္ရဲ႕ ငယ္ရြယ္တဲ့ၾကီးထြားမွဳအဆင့္မွာ အရြက္အသစ္ေတြထဲ က်ေရာက္ဖ်က္ဆီးတတ္ပါတယ္။ အမေတြရဲ႕ သက္တမ္းဟာ ၁၀ရက္ မွ ၃၀ရက္ အထိ ႐ွိျပီး အထီးေတြဟာ ၇ရက္ မွ ၂၀ရက္အထိ ႐ွိပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳဟာ အပူခ်ိန္ေပၚမူတည္ျပီး ေျပာင္းလဲတတ္ပါတယ္။ ေန႔အပူခ်ိန္ ၁၅°C မွာ ၂၀ရက္ ၾကာျပီး ၂၆°C မွာ ၁၇ရက္ နဲ႔ ၃၂°C မွာ ၁၂ရက္ ၾကာတတ္ပါတယ္။ အမေတြဟာ ဥ ၂၀၀ခန္႔ အထိ အုႏုိင္ျပီး ပ်မ္းမွ်အေနနဲ႔ အမတစ္ေကာင္ဟာ ဥ ၅၀ အုပါတယ္။

လကၡံပင္
~~~~~
ဖရဲ သခြားေမႊး ေလွး ရဲ႕ လက္ခံပင္အေနနဲ႔ ခရမ္းခ်ဥ္ င႐ုတ္ ခရမ္း ဟာ အဓိက လက္ခံပင္ပါပဲ။ အျခားလက္ခံပင္ေတြကေတာ့ ပဲ၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ ဆလပ္၊ ဘူး၊ ဖ႐ံု၊ သခြား၊ ႐ံုးပတီ၊ ၾကက္သြန္၊ အာလူး စတာေတြပါပဲ။ ဂႏၶမာ၊ ေ႐ွာက္သံပုရာ၊ ေခါင္ရမ္း၊ ဝါ၊ သရက္၊ ေဆးရြက္ၾကီးေတြဟာလည္း လက္ခံပင္ေတြပါပဲ။ ေပါင္းျမက္ေတြဟာလည္းပဲ ေလွးပိုးကုိ ခိုေအာင္းေစပါတယ္။

ဖ်က္ဆီးမွဳလကၡဏာ
~~~~~~~~~~~
ေလွးပိုး က်ေရာက္ဖ်က္စီးလွ်င္ အရြက္ေတြမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ဒဏ္ရာေတြ ရ႐ွိေစပါတယ္။ အရြက္ဟာ အဝါေရာင္ အျဖဴေရာင္ သုိ႔မဟုတ္ အညိဳေရာင္ေျပာင္းသြားျပီး အရြက္ကုတ္ကာ ေသဆံုးသြားပါတယ္။ ဆိုးရြားလာလွ်င္ ေၾကးနီေရာင္ေတြ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ အပင္ဟာ ၾကီးထြားမွဳရပ္တန္႔လာျပီး ပံုမမွန္ျဖစ္လာမယ္။ ေလွးပိုးဟာ အရြက္တစ္ရြက္မွာ တစ္ေကာင္မွ ဆယ္ေကာင္ အထိ က်ေနျပီဆုိရင္ ဒါဟာ စီးပြားေရးအရ ထိခုိက္ေနပါျပီ။ အရြက္ေပၚမွာ ေတြ႔ရျပီး အပြင့္ အသီးေတြမွာလည္း က်ပါတယ္။ အရြက္အသားကုိျခစ္ျပီး ထြက္လာတဲ့ အရည္ကုိ စုပ္စားပါတယ္။ ဆုိးရြားလာလွ်င္ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါကုိ သယ္ေဆာင္ပါတယ္။ ေတာင္သူအေခၚ အပင္ႏူလာပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္လာပါက ႏုတ္ပစ္႐ံုမွတပါး အျခားမ႐ွိေတာ့ပါ။

ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းနည္း
~~~~~~~~~~~
ေလွးရဲ႕ သဘာဝရန္သူေတြကေတာ့ လိပ္ခံုးက်ိဳင္းလို စတဲ့အေကာင္ေတြပါပဲ။ အက်ိဳးျပဳအင္းဆက္ေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ ပိုးသတ္ေဆးေတြ အလြန္အကြ်ံသံုးလာတဲ့အတြက္ ေလွးရဲ႕ သဘာဝရန္သူျဖစ္တဲ့ အက်ိဳးျပဳအင္းဆက္ေတြလည္း ေသဆံုးၾကရပါတယ္။ ပိုးေထာင္ေခ်ာက္ေတြလည္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ အဝါေရာင္ေထာင္ေခ်ာက္ထက္ အျပာေရာင္ နဲ႔ အျဖဴေရာင္ဟာ ေလွးကုိ ပုိျပီး စြဲေဆာင္ေစပါတယ္။ Black Plastic Mulch ဆုိတဲ့ အိတ္အုပ္တဲ့စနစ္ဟာလည္းပဲ ေလွးပိုးရဲ႕ အေရအတြက္ကုိ ေလ်ာ့ေစတတ္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားအေနနဲ႔ အရင္က ေဆးဂႏၶမာအုပ္စုနဲ႔ ႏွိမ္နင္းႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ အခုေနာက္ပုိင္း ေဆးယဥ္ပါးျပႆနာေတြေၾကာင့္ အျခားအုပ္စုဝင္ေဆးေတြကုိ အသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ ေအာက္ပါေဆးမ်ားကုိေတာ့ ျဖည့္စြက္ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

၁။ Dimethoate (ဒိုင္မီသုိအိတ္)
၂။ Diazinon ( ဒိုင္ယာဇီႏြန္)
၃။ Imidacloprid (အင္မီဒါကလိုပရစ္)
၄။ Acetameprid (အဆီတာမီပရစ္)
၅။ Abamectin (အဘာမက္တင္)
၆။ Cartap (ကားတက္)
၇။ Chlopyrifos (ကလိုပုိင္ရီေဖာ့စ္)
၈။ Buprofezin (ဗ်ဴပ႐ိုဖီဇင္)
၉။ Fipronil (ဖစ္ပ႐ိုေနးလ္)

အျခားေဆးအုပ္စုအသစ္မ်ားလည္း ႐ွိေနပါေသးတယ္။
ေဆးျဖန္းတဲ့အခ်ိန္ဟာ မနက္ခင္း ၈-၉နာရီမွ စျပီးျဖန္းရင္ ပုိျပီးထိေရာက္တတ္ပါတယ္။

#Min Ye Htun