သစ္သီးပင္မ်ားအား ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ဖုံးအုပ္ေပးျခင္း........

အပင္မ်ားအား ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ဖုံးအုပ္ေပးျခင္း(Mulching) သည္ ျမန္မာ့ သစ္သီးပင္စိုက္ ေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ၎ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ေဝါဟာရစကားလုံးအား မရင္းႏွီးေကာင္းမရင္းႏွီးႏိုင္ ေသာ္လည္း ၎အားလုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္မႈအေနျဖင့္ ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္ၿပီးသား အမႈကိစၥသာျဖစ္ပါသည္။ အပင္ေျခ ပတ္ပတ္လည္တြင္ ေကာက္႐ိုး၊ ျမက္ေျခာက္၊ ေျမေဆြး၊ ပလပ္စတစ္အစ စသည္တို႔ျဖင့္ ျဖန႔္၍ ေျမဆီလႊာအား ဖုံးအုပ္ေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အပင္မ်ားအား Mulching လုပ္ေပးျခင္းသည္ ဥယ်ာဥ္ၿခံသီးႏွံစိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္မႈတြင္ လြယ္ကူအ႐ိုးရွင္းဆုံးႏွင့္ အက်ိဳးရွိဆုံးနည္းလမ္းမ်ားထဲမွ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔ ကမာၻတြင္ သီးႏွံပင္မ်ားအား Mulching လုပ္ေပးျခင္းသည္ အာ႐ုံစိုက္အေရးထားေဆာင္႐ြက္လာေသာ ကိစၥလည္းျဖစ္ပါသည္။အပင္မ်ားအား ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ဖုံးအုပ္ေပးျခင္း၏ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားသည္ မ်ားျပားလွေပသည္။ အပင္မ်ားအား Mulching လုပ္ေပးျခင္းျဖင့္
၁) ေျမႀကီး၏ အစိုဓာတ္ကို ထိန္းထားေပးျခင္းေၾကာင့္ အပင္အား ေရမၾကာခဏေပးသြင္းရျခင္းကိုသက္သာေစျခင္း
၂) ေျမႀကီး၏ အပူခ်ိန္ကို ထိန္းညႇိေပးျခင္း (ေဆာင္းအခါေႏြးေစၿပီး ေႏြအခါ ေအးေစသည္။)
၃) ေပါင္းျမက္မ်ား ေပါက္ေရာက္ႀကီးထြားမႈကို ႏွိမ္နင္းၿပီးသားျဖစ္ျခင္း
၄) ေျမႀကီးမွ ေရေငြ႕ပ်ံျခင္း (Evaporation) ေၾကာင့္ အစိုဓာတ္ဆုံးရႈံးျခင္းကို ၁၀-၂၅% အထိ
တားဆီးေပးျခင္း
၅) ေျမႀကီး၏ ႐ုပ္ဂုဏ္သတၱိႏွင့္ ဓာတ္ဂုဏ္သတၱိတို႔ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစျခင္း
၆) ေျမအတြင္း ေလဝင္ေလထြက္ကို ေကာင္းေစႏိုင္ျခင္း
၇) စီးေၾကာင္း (Runoff) မ်ားေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာတိုက္စားမႈကို ေလ်ာ့နည္းသက္သာေစျခင္း
၈) ပိုးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈအားလည္း ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစျခင္း
၉) သီးႏွံမ်ား ပုံမွန္ထက္ေစာ၍ ေပၚေစႏိုင္ျခင္း
၁၀) မိုးသည္းထန္မႈေၾကာင့္ ေျမႀကီးမ်ား က်စ္လစ္မာသြားေစျခင္းမွ ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
၁၁) ေျမဩဇာမ်ား စိမ့္ဝင္ေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း
၁၂) ေျမႏွင့္ ထိ၍ သီးေသာသီးႏွံမ်ားအား သန႔္ရွင္းမႈရွိေစျခင္း စေသာအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ရရွိေစႏိုင္
ပါသည္။
Mulching လုပ္ရာတြင္ ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းအေတာ္မ်ားမ်ားကို အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း ၎တို႔ကို အဓိကအားျဖင့္ (၂) မ်ိဳး (၂) စားသာ ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ၎းတို႔မွာ ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ား (Organicmulches) ႏွင့္ အင္ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ား (Inorganic mulches) တို႔ျဖစ္သည္။
ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားမွာ ေကာက္႐ိုး၊ ျမက္ေျခာက္မ်ား၊ ႏြားေခ်းေဆြး၊ ေျမေဆြး၊ သစ္ေခါက္မ်ား၊ ျမက္ျဖတ္စမ်ား၊ အ႐ြက္ေျခာက္မ်ား၊ ေျမပဲခြံ၊ စပါးခြံ၊ ဖြဲျပာ၊ လႊစာမႈန႔္ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားသည္ ေျမႀကီး၏ ဂုဏ္သတၱိမ်ားကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစသည္။ ၎တို႔သည္ တေျဖးေျဖးေဆြးေျမ့သြားၿပီး ေျမႀကီးအား မြေစေသာ သဘာဝေဆြးေျမ့ပစၥည္းမ်ား (Organic matter) ကို ေထာက္ပံ့ေပးသည္။ ၎သဘာဝ ေဆြးေျမ့ပစၥည္းမ်ားသည္ အျမစ္စဥ္ႀကီးထြားမႈႏွင့္ ေရစိမ့္ဝင္ စီးဆင္းမႈႏႈန္းကို ေကာင္းေစၿပီး ေျမႀကီး၏ အစိုဓာတ္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္မႈ (Water Holding Capacity) ကိုလည္း ေကာင္းမြန္ေစပါသည္။ ထို႔အျပင္ သဘာဝေဆြးေျမ့ပစၥည္းမ်ားသည္ အပင္အတြက္ လိုအပ္ေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ား၏ အရင္းအျမစ္မ်ားလည္းျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔သည္ ေျမတြင္းရွိ အက်ိဳးျပဳသက္ရွိပိုးမႊားမ်ားႏွင့္ တီေကာင္မ်ား ခိုေအာင္းက်က္စားရာ ဝန္းက်င္အျဖစ္လည္း ပံ့ပိုးေပးေနသည္။
အင္ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားမွာ ပလပ္စတစ္အစမ်ား၊ ေက်ာက္စရစ္ခဲမ်ား၊ အုတ္နီခဲမ်ား စသည့္ တို႔ျဖစ္သည္။ ၎တို႔အား အပင္မ်ားျဖင့္ ေျမယာအလွဆင္ျခင္းလုပ္ငန္း(Landscaping) တို႔တြင္ အသုံးမ်ားေသာ္လည္း ေျမႀကီး၏ ႐ုပ္ဂုဏ္သတၱိ၊ ဓာတ္ဂုဏ္သတၱိတို႔ကိုမူ တိုးတက္ေကာင္းမြန္မႈ မရွိေပ။ အလြယ္တကူလည္း မေဆြးေျမ့ႏိုင္ေပ။
သစ္သီးပင္မ်ားအားMulching လုပ္မည္ဆိုေသာအခါ သတိထားေဆာင္႐ြက္သင့္သည္မွာ
အပင္မ်ားအား Mulching မလုပ္မီ ေပါင္းျမက္မ်ားအား ဦးစြာပထမ ရွင္းလင္းထားဖို႔ လိုပါသည္။
ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားအား အပင္ႏွင့္ထိကပ္ေနေအာင္ Mulching မလုပ္သင့္ေပ။ အပင္ေျခတြင္ အစိုဓာတ္ အလြန္အကြၽံထြက္ျခင္းေၾကာင့္ ေရာဂါျဖစ္ေပၚပ်ံ႕ႏွံ႔မႈအား တားဆီးကာကြယ္ရန္ အနည္းဆုံး အပင္ေျခမွ ၁-၂ လက္မ အထိခြာ၍ Mulching လုပ္ေပးသင့္သည္။
ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားအား အပင္ေျခတြင္ မ်ားမ်ားစုပုံ၍ အလြန္အကြၽံ Mulching လုပ္ျခင္းသည္ အပင္အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိေစပါသည္။ ပုံ (၁) တြင္ျပထားသကဲ့သို႔ ပင္စည္အားမွီ၍ Mulching ျမင့္ျမင့္ပုံျခင္းကိုမႈ ေရွာင္ရွားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ Mulching ၏ ထုအထူသည္ ၂-၄ လက္မအတြင္း ျဖစ္ရမည္။ Mulching ထူထူလုပ္ျခင္းသည္ ေပါင္းေပါက္မႈအား ေလ်ာ့နည္းသက္သာေစေသာ္လည္း ၎ေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ Mulching ထူျခင္းသည္ အပင္၏ အျမစ္ဇုံတြင္ အစိုဓာတ္မ်ားလာေစေသာေၾကာင့္ ျမစ္ပုပ္ေရာဂါ (Root rot) ကို ျဖစ္ေစပါသည္။ ပင္စည္အေျခတြင္ စုပုံ၍ Mulching လုပ္ျခင္းသည္ ပင္စည္တစ္သွ်ဴးသားမ်ားကို ဖိစီးမႈျဖစ္ေစၿပီး ပိုးမႊားေရာဂါတို႔ကိုလည္း အားေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ား (အထူးသျဖင့္ ျမက္ျဖတ္စမ်ား) သည္ ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ (pH) ကို သက္ေရာက္ေျပာင္းလဲမႈ ရွိေစပါသည္။ ၎တို႔အား ကာလအတန္ၾကာ အသုံးျပဳလွ်င္ အပင္အတြက္ အာဟာရဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ၊ လြန္ကဲမႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ပါသည္။
အပင္ငယ္မ်ား၏ အေျခတြင္ ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားအား ခပ္ျမင့္ျမင့္ပုံေပးျခင္းသည္လည္း ႂကြက္ကဲ့သို႔ေသာ သတၱဝါမ်ားအတြက္ ခိုေအာင္းရာေနရာ ဖန္တီးေပးသကဲ့သို႔ျဖစ္ေစၿပီး အပင္အား ၎တို႔၏ ဖ်က္ဆီးမႈအား ခံရေစႏိုင္ပါသည္။
အမႈန္အမႊားေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ား (ဥပမာ- လႊစာမႈန႔္) အား အသုံးျပဳမည္ဆိုလွ်င္ ၎တို႔သည္ တျဖည္းျဖည္းက်ပ္ခဲလာၿပီး ေျမအတြင္းသို႔ ေရႏွင့္ေလတို႔ ဝင္ေရာက္မႈအား တားဆီးပိတ္ပင္သလို ျဖစ္သြားတတ္သည္။ အကယ္၍ လႊစာမႈန႔္အား အသုံးျပဳမည္ဆိုလွ်င္ ေကာင္းစြာေဆြးေျမ့ေနသင့္ေပသည္။ ယင္းသို႔မဟုတ္လွ်င္ ၎တို႔သည္ ေဆြးေျမ့ရန္ ေျမႀကီးမွ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ဓာတ္ကို လုယူသုံးစြဲသြားေသာေၾကာင့္ အပင္မ်ားအတြက္သုံးစြဲရန္ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ဓာတ္ကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစပါသည္။
ခ်ဥ္စူးစူးအနံ႔ရွိေသာ ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ား (Sour-smellingmulches) ကိုလည္း Mulching မလုပ္သင့္ေပ။ ၎တို႔သည္ အပင္ငယ္မ်ားကို အဆိပ္ျဖစ္ေစသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သစ္သီးပင္အား Mulching မလုပ္မီ လုပ္မည့္အပင္၊ ေျမအေနထားႏွင့္ အသုံးျပဳမည့္ ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားကို ၾကည့္ရႈ႕စစ္ေဆး ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေဆာင္႐ြက္သင့္သည္။ အကယ္၍ ပင္စည္အေျခထိ Mulching လုပ္မိလွ်င္ ပင္စည္အေျခႏွင့္ အျမစ္ဇုံတို႔ေနရာအား ေပၚသည့္အထိ ဖယ္ေပးရမည္။ အင္ၾသဂင္းနစ္ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားထက္ ေျမ၏ဂုဏ္သတၱိကို တက္ေစေသာ ၾသဂင္းနစ္ ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားကို သုံးသင့္ေပသည္။ အျမစ္ဇုန္ဧရိယာတစ္ခုလုံး ဖုံးအုပ္မိေအာင္ အပင္ေျခမွ ၃-၆ ေပ အကြာထိ Mulching လုပ္ေပးသင့္သည္။ ပုံ (၂) တြင္ျပထားသကဲ့သို႔ က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ ထုသိပ္မထူေစဘဲ Mulching လုပ္သင့္ပါသည္။ အပင္မ်ားအား ေျမဩဇာမ်ားေကြၽးေသာအခါတြင္လည္း ၎ေျမဆီလႊာဖုံးပစၥည္းမ်ားအား ဖယ္ရွားရန္မလိုေပ။ ၎တို႔အေပၚမွ ေကြၽး႐ုံျဖင့္ အာဟာရဓာတ္မ်ားသည္ ေရႏွင့္အတူအျမစ္ဆီသို႔ ေရာက္သြားႏိုင္သည္။ ေရသြင္းေရထုတ္လြယ္ကူေသာေနရာတြင္ Mulching ၏ ထုအား ၂ - ၄ လက္မအထိ ထားႏိုင္သည္။ ေရသြင္းေရထုတ္ မလြယ္ကူေသာေနရာမ်ားတြင္ Mulching ၏ ထုကို ခပ္ပါးပါးသာထားရွိ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။ ။
ဟန္ၿဖိဳးေအာင္ (ဥယ်ာဥ္ၿခံ)
(ေရးထားခဲ့တာေတာ့ ၾကာပါၿပီ။ ေရးတုန္းက မွတ္စုမွာ Reference ေရးဖို႔ ေမ့သြားခဲ့လို႔ က်မ္းကိုးမေဖာ္ျပႏိုင္တာကို ခြင့္လြတ္ဖို႔ စာဖတ္မိတ္ေဆြမ်ားအား ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။)